Al in de Griekse mythologie stond de achillespees (afgeleid van de Griekse held Achilles) symbool voor een uiterst kwetsbare plek in het lichaam. Als je hardloopt, is de piekbelasting op je achillespezen erg hoog waardoor deze snel overbelast kunnen raken. Om chronische klachten te voorkomen is het daarom belangrijk dat je tijdig ingrijpt bij pijnklachten.
Hoe ontstaan achillespeesblessures?
Factoren die achillespeesklachten veroorzaken, zijn:
- overbelasting door onvoldoende variatie in duur, intensiteit en ondergrond van de training. Door eenzijdige trainingen worden je pezen langdurig eentonig belast. Hierdoor kan de peeskwaliteit en –elasticiteit afnemen. De schade bouwt zich hiermee steeds verder op;
- te snelle opbouw: werk met een verantwoord trainingsschema en neem voldoende rust tijdens en na je training;
- stand van de voeten en verkeerd schoeisel: als je voet wat naar binnen of buiten staat, heeft dit gevolgen voor de belasting op je pees. Door te trainen op schoenen, die niet passen bij jouw type voet, trainingsbelasting of ondergrond, krijgt je pees het ook flink te verduren;
- onvoldoende stabiliteit en kracht in benen en romp;
- overgewicht, waardoor de pezen in verhouding meer belast raken.
Verschillende typen achillespeesklachten
In de sportfysiotherapie onderscheiden we verschillende typen achillespeesklachten:
- tendinopathie, oftewel kwaliteitsverlies van het peesweefsel en/of overbelasting van de pees. Hieronder vallen de insertie- (het aanhechtingspunt aan de hak) en midportion tendinopathie (middendeel van de pees). Soms ontstaat er een scheur in de achillespees als gevolg van de tendinopathie;
- een gedeeltelijke of gehele scheur in de achillespees. Een volledige scheur ontstaat meestal acuut en wordt gediagnosticeerd door een arts. Wanneer dit het geval is, wordt je verwezen naar de chirurg voor gips of een operatie en volgt er een herstelperiode onder begeleiding van een sportfysiotherapeut.
Het is belangrijk om je tijdig door een sportarts of sportfysiotherapeut te laten onderzoeken, want elk type achillespeesblessure en elke fase kent zijn eigen oefen- en behandelmethodes.
Pijn? Onderneem gelijk actie!
Achillespeesblessures kunnen zich geleidelijk aan ontwikkelen tot een chronische pijnklacht, waardoor je (tijdelijk) niet meer kunt trainen. Dit komt doordat peesmateriaal relatief traag herstelt. Met de pijn negeren en doorlopen los je de achillespeesblessure niet op, maar maak je deze – onbewust – erger. Ook wordt volledig herstel hierdoor steeds lastiger.
De 5 fases in achillespeesblessures
Een achillespeesblessure kent vijf fases. In de eerste fase heb je alleen pijn na langdurige inspanning, waarna deze vanzelf verdwijnt. In fase 2 voel je pijn in de pees voor en na je training. Bij fase drie heb je ook tijdens de training en ’s nachts pijn. Deze verdwijnt na een rustperiode. In fase 4 heeft je blessure invloed op je trainingsprestatie. Tot slot heb je in fase 5 continu pijn, ook tijdens dagelijkse bezigheden.
Diagnose en behandeling van achillespeesklachten
Echografisch onderzoek is aan te raden om de kwaliteit van de pees en de omliggende weefsels vast te stellen. Tijdens een functioneel onderzoek wordt bovendien de kracht, stabiliteit en mobiliteit van je voeten, enkels en omliggende gewrichten onderzocht. Door de kern van het probleem te achterhalen, werkt je sportarts of sportfysiotherapeut gericht aan pijnvermindering en herstel.
In blessurefase 1 en 2 zijn advies en oefentherapie meestal voldoende. In latere fases bestaat de behandeling vaak uit: oefentherapie, trainingsadviezen, behandelmethodes als shockwave en EPTE voor het bevorderen van peesherstel en podotherapeutisch advies. Afhankelijk van de oorzaak en de fase waarin de blessure zich bevindt, wordt de behandeling voor je samengesteld.
Vraag altijd advies
Ga bij achillespeesblessures niet zelf dokteren. Als je bijvoorbeeld aan de slag gaat met oefeningen voor een midportion-blessure terwijl het eigenlijk een insertie blessure betreft (aanhechtingsproblemen) kunnen de klachten zelfs toenemen. Maak tijdig een afspraak met een gespecialiseerd sportfysiotherapeut of sportarts en onderzoek samen de oorzaak van je pijn. Hoe eerder je ingrijpt bij achillespeesklachten, hoe groter de kans op volledig (en sneller) herstel!