Urineverlies tijdens het hardlopen
Urine Incontinentie (UI) is het verliezen van urine op een ongewenst moment en een ongewenste plaats. 25 tot 50 procent van de vrouwen heeft last van een vorm van UI en dit percentage stijgt met het toenemen van de leeftijd. Het percentage mannen dat last heeft van UI ligt veel lager. ‘Dat heeft te maken met het verschil in lichaamsbouw’, licht Boersma toe. ‘Vrouwen hebben een kortere plasbuis dan mannen en daarnaast speelt mee dat het doormaken van een zwangerschap en bevalling een grote aanslag zijn op de bekkenbodem van een vrouw, wat het risico op UI vergroot.’
Hoe ontstaat het?
Er zijn verschillende soorten urine-incontinentie te onderscheiden. Stress Urine Incontinentie (SUI), ook wel bekend als inspanningsincontinentie, is de meest voorkomende vorm. SUI ontstaat wanneer de druk in de buikholte toeneemt doordat er kracht wordt gezet. Dat gebeurt bijvoorbeeld bij het hardlopen, trampolinespringen of niezen. Om op deze momenten droog (oftewel continent) te kunnen blijven, is het belangrijk dat de bekkenbodemspieren goed functioneren. Is dit niet het geval, dan kun je urine verliezen.
Urineverlies hangt dus samen met het functioneren van de bekkenbodem en de buikdruk. Buikdruk is een functioneel beschermingsmechanisme om de wervelkolom en de daar doorheen lopende zenuwen te beschermen, maar zorgt ook voor druk op de blaas. De bekkenbodem vangt deze druk op en zorgt ervoor dat de plasbuis wordt afgesloten. Maar wanneer de bekkenbodem niet sterk genoeg is om weerstand te bieden aan de verhoogde buikdruk, kun je urine verliezen.
Een verstoorde werking van de bekkenbodem kan verschillende oorzaken hebben. De meest voor de hand liggende reden is dat de bekkenbodemspieren niet sterk genoeg zijn om de plasbuis af te sluiten. Dat kan te maken hebben met het functioneren van de bekkenbodemspieren zelf of doordat je meer buikdruk opbouwt dan nodig is. Het kan ook zo zijn dat je de bekkenbodemspieren gedurende de hele dag onbewust veel aanspant, waardoor de spieren vermoeid raken. Een vermoeide bekkenbodemspier is onvoldoende in staat om de plasbuis af te sluiten. Bovendien kan een aangespannen spier zich niet nog meer aanspannen op het moment dat de buikdruk verhoogd wordt. Een zwangerschap, bevalling of overgewicht kan de buikdruk of het functioneren van de bekkenbodemspieren ook beïnvloeden.
Hoe kom ik ervan af?
Afhankelijk van de oorzaak van het urineverlies kan een oplossing worden gezocht. Een bekkenfysiotherapeut kan daarbij helpen. ‘Door middel van oefeningen kun je de bekkenbodemspieren versterken of juist ontspanning creëren. Wel is het van belang om eerst de oorzaak te achterhalen, want met de verkeerde oefeningen kun je de problemen mogelijk verergeren’, stelt Boersma.
Wanneer urineverlies te wijten is aan een verzakking van de plasbuis (na een bevalling bijvoorbeeld), kan het inbrengen van een tampon een simpele oplossing zijn. De tampon geeft tegendruk, waardoor de blaas en urinebuis naar boven worden geduwd. De urine kan moeilijker wegstromen. Voor sommige vrouwen is dit voldoende om ongewild urineverlies te voorkomen.
Het aantal vrouwen met ongewenst urineverlies dat professionele hulp inschakelt is echter klein. Veel vrouwen nemen het voor lief dat zij met een natte broek lopen of vermijden sporten in het geheel. ‘Je geeft natuurlijk niet graag toe dat je in je broek plast, want we zijn opgevoed met de gedachte dat je regie over je lichaam hoort te hebben. Zodra mensen dat verliezen, brengt dat schaamte met zich mee.’ Boersma ziet het ook bij de mensen die haar uiteindelijk wel inschakelen. ‘Sommige vrouwen lopen al jaren met klachten rond. Dat is zonde als je je bedenkt dat er soms maar 2 á 3 behandelingen nodig zijn. In veel gevallen kan het probleem eenvoudig verholpen worden.’